‘Alleen al door het gesprek aan te gaan, bied je houvast in onzekere tijden.’
Of ze nu bij het RIVM werkt, bij Artsen Zonder Grenzen, in Nederland of in Soedan. Overal blijft het uitgangspunt in het werk van Marleen Kraaij – Dirkzwager hetzelfde: de gezondheid van mensen bevorderen. Als arts M+G werkte ze eerder al aan het beperken van de gevolgen van de Ebola-uitbraak en de Q-koortsuitbraak. Nu zit ze dicht op het vuur bij de coronapandemie.
1) Wat houdt je werk als arts M+G in?
‘Mijn werk is enorm divers. Dat komt onder andere doordat gezondheidsbedreigingen voor de bevolking uit verschillende hoeken komen. Een dreiging kan een virus zijn, maar ook groeiende polarisatie en sociaaleconomische verschillen in de samenleving zijn risico’s voor de volksgezondheid. Als arts M+G signaleer je risico’s en adviseer je over wat er gedaan kan worden om de gezondheid van de bevolking te beschermen en welke interventies passend zijn. Bij GGD GHOR Nederland werk ik als arts M+G bijvoorbeeld aan een betere publieksvoorlichting, dat doen we onder meer via vragenovercorona.nl. En eerder dit jaar verkende ik vanuit het Nationaal Psychotrauma Centrum ARQ samen met andere experts de gevolgen van de coronapandemie. Het leidde tot het essay Samen uit de ongetemde crisis: Goede zorg in de schaduw van corona. Ook ben ik lid van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS), een onafhankelijk adviesorgaan voor regering en parlement.’
2) Waarom heb je gekozen voor het vak?
‘In de tropen heb ik de kracht van preventieve zorg, inclusief voorlichting en dialogen, ervaren. Als er een crisis ontstaat, zoals een virusuitbraak of het vrijkomen van chemische stoffen, zijn mensen angstig. Wat betekent het voor henzelf en voor hun dierbaren? Door met mensen in gesprek te gaan, kun je als arts M+G veel zorgen wegnemen. Daarnaast kun je al luisterend, samen met de gemeenschap tot effectieve interventies komen. Dat effect wilde ik op grotere schaal bewerkstelligen en als arts M+G krijg je die kans.’
3) Wat vind jij het meest uitdagende in jouw werk?
‘Koers houden als veel partijen gaan bewegen. In de coronacrisis bijvoorbeeld, communiceren partijen vanuit veel verschillende perspectieven. Bestuurders, politici, organisaties, burgers. Met of zonder medische kennis. Hoe bewaak je dan dat de mensen die daadwerkelijk gezondheidsrisico’s lopen de juiste informatie krijgen? Als arts M+G schakel je op alle niveaus. Met beleidsmakers, zorgverleners en met (potentiële) patiënten. Op die manier krijg je de informatiebehoeften in kaart en kun je de juiste zorg op de juist plek bieden.’
4) Welke ervaring heeft het meeste indruk op jou gemaakt?
‘Ik herinner me nog goed hoe de Ebola-uitbraak in West-Afrika ook een grote impact had op onze samenleving. Hoewel experts ons verzekerden dat het Ebolavirus in Nederland weinig kans maakte, was er een terechte angst onder burgers. Bijvoorbeeld onder personeel van ambulances, Schiphol en de NS (‘Wat als de eerste patiënt net naast mij staat?’). We organiseerden richtlijnen en voorlichting – onder andere webinars (toen nog nieuw!) – om de vragen van zorgverleners te beantwoorden. Alleen al door het gesprek aan te gaan, bied je houvast in onzekere tijden.’
5) Welke tips heb je voor mensen die het vak overwegen?
‘In dit vak is er geen ‘quick fix’. Je plant de zaadjes om op langere termijn en grotere schaal de gezondheid van mensen te bevorderen. Daarbij heeft een arts M+G altijd extra aandacht voor mensen in kwetsbare omstandigheden. Als je dát interessant vindt, is dit het perfecte vak voor jou. Daarbij is het werk van artsen M+G ontzettend breed en afwisselend. Ga tijdens je studie al op zoek naar jouw kwaliteiten en ontdek voor wie je jouw deskundigheid wil inzetten.’